آموزش کشت هیدروپونیک زعفران در گلخانه ( 0 تا 100 کشت زعفران هیدروپونیک + تجهیزات )

کشت هیدروپونیک زعفران یکی از روش های کشت این گیاه در محیط کنترل شده گلخانه می باشد. در این سیستم گلخانه ای، زعفران در بستری از مواد به غیر از خاک قرار میگیرد. تغذیه پیازها در کشت زعفران به روش هیدروپونیک به وسیله گردش آب در مخزن انجام می شود. به این صورت که مواد غذایی و عناصر مختلف برای رشد و گلدهی در آب حل شده و از طریق گردش به پیازها می رسد.

این نوع کشت نیز مانند کشت آیروپونیک نیاز به کسب تخصص و اطلاعات دارد. ما در این مقاله اطلاعات کلی این نوع کشت و تجهیزات مورد نیاز را بررسی کرده ایم.

کشت هیدروپونیک زعفران چگونه انجام می شود؟

قبلا در مقاله ی دیگری در مورد  کشت گلخانه ای زعفران  در سیستم آیروپونیک توضیح دادیم و در این مقاله در مورد کاشت زعفران هیدروپونیک صحبت می کنیم. هیدروپونیک سیستمی است که در آن به جای خاک از آب استفاده می شود.

محيط کشت در این روش از سیستم های هیدروپونیک ممکن است از شن شسته و یونیزه شده، ورمیکولیت، خاک اره، پرلیت، پوسته برنج-بادام زمینی، خزه، پشم شیشه، مخلوطی از پیت و ورمیکولیت و …. تشکیل شده باشد.

این نوع کشت هم میتواند درون محفظه های محدود مثل گلدان انجام شود و هم درون زمینی که از بستر های فوق تامین شده باشد. اگر فضای مورد نظر شما برای گلخانه دارای نور کافی نباشد میتوان از لامپ های رشد مصنوعی و ترکیب از لامپ های فلورسنت استفاده کرد.

انواع روش های کشت هیدروپونیک :

هیدروپونیک از لحاظ سیستم به دو دسته کلی تقسیم بندی میشود.

1. سیستم هیدروپونیک مایع یا بدون بستر  ( L.H.S):

در این سیستم، ریشه گیاه بدون هیچ نوع محیط رشد یا نگه دارنده در محلول های غذایی قرار میگیرد و محلول غذایی دائما در چرخش است و مجدداً مورد استفاده قرار میگیرد. هر زمان ماده یا عنصر غذایی در بستر آبی کم شود یا به اتمام برسد در سیستم کنترلر نمایش داده شده و مواد مغذی لازم به آب مخزن های تغذیه تزریق یا اضافه میشود.

2.سیستم هیدروپونیک در بستر جامد ( A.H.S ):

در سیستم های هیدروپونیک بستر جامد، برای رشد پیاز زعفران از یک محیط کشت جامد که از نظر PH بی اثر یا خنثی است استفاده میشود، در حالی که در سیستم های مایع مواد غذایی محلول به طور مستقیم به ریشه های گیاه عرضه میشود در سیستم جامد نوع سیستم، مشخص کننده نوع تغذیه است.

سیستم های جامد هیدروپونیک به دو صورت باز یا بسته کار میکنند. در سیستم باز محلول غذایی فقط یک بار عرضه میشود و پس از ورود از سمت دیگر خارج میشود، در حالی که در سیستم بسته مقادیر اضافی محلول به مخزنی جداگانه برگشت داده شده و در صورت لزوم مجدداً مورد استفاده قرار میگیرد.

سیستم هایی که در کشت گلخانه هیدروپونیک به کار می روند شامل :

* سیستم کشت نوار تغذیه ای

* Dwc(کشت آبی عمیق)

* سیستم جریان و تخلیه

* سیستم قطره ای

* سیستم جریان دائمی برای کشت زعفران به روش هیدروپونیک از سیستم نوار تغذیه ای می توان استفاده کرد.

سیستم کنترلر، جزء مهم سیستم کشت هیدروپونیک زعفران

در هر نوع سیستم هیدروپونیکی که انتخاب و استفاده میکنید نقطه عطف موفقیت شما میزان دانش و آگاهی شما و کیفیت تجهیزاتی است که انتخاب و استفاده میکنید. از مهمترین تجهیزات این نوع کشت میتوان سیستم کنترل غذایی و سیستم کنترل عوامل محیطی را نام برد که هردو بسته به حساسیت و دقت اندازه گیری از نظر کیفیت سنجیده میشوند.

زمان کاشت هیدروپونیک زعفران

مانند سایر روش های کشت زعفران، بهترین  زمان کاشت زعفران  از اواخر بهار-تیرماه تا اول پاییز-مهرماه می باشد. زمان کشت با توجه به فعالیت بنه تعیین میشود و پیاز زعفران مهرماه از خواب بیدار میشود. بهتر است پیش از انتقال پیازها به محل گلخانه از سلامت تجهیزات و نحوه عملکرد آن اطمینان حاصل کنید و عملیات تستینگ رو انجام دهید.

سیستم نوار تغذیه در کاشت زعفران هیدروپوینک چگونه عمل می کند؟

در سیستم کشت نوار غذایی جریان ثابت از مواد مغذی وجود دارد. مواد غذایی به سینی رشد که گیاهان در آن کاشته شده اند پمپاژ شده و در ریشه جریان می یابد و در نهایت به مخزن تخلیه می رسد.

در این روش مسیر حرکت مواد غذایی باید دارای شیب ملایم باشد تا از مخزن اصلی با پمپ به محیط رشد پمپاژ شود.

این تکنیک مصرف آب و مواد غذایی را به شدت کاهش می‌دهد. تجهیزاتی که در این سیستم مورد نیاز شامل :

> سینی کشت (شکل مقطع سینی کشت می‌تواند به صورت دایره بیضی یا مستطیل شکل باشد و ریشه زعفران در آن تغذیه می شود.)

> مخازنی که ذخیره آب و مواد غذایی در ان انجام شود.

> پمپ های آبرسانی که از مخازن تا لوله کشی ها، آب را انتقال می‌دهد.

> محیط کشت (به محیطی گفته می شود که مواد غذایی در آن جریان داشته باشد.)

> در آخر لوله پلی اتیلن مورد نیاز است.

آیا کشت زعفران گلخانه ای به صرفه است؟ در مقاله ی دیگری این موضوع را به همراه جدول توضیح داده ایم.

هر سوالی در مورد دوره آموزش کاشت زعفران در گلخانه داری شمارتو بذار.

نحوه تغذیه گیاه در سیستم نوار تغذیه ای

به این صورت است که مواد غذایی توسط پمپاژ از محلی که محلول غذایی در آن تهیه شده و مخزن نام دارد توسط لوله کشی ها به محل سینی کشت منتقل می شود و بعد از جذب تغذیه توسط ریشه ها، باقی محلول به کمک نیروی جاذبه به منبع برگشت داده میشود. به این سیستم بسته یا آبکشت بسته می گویند.

در سیستم باز یا همان آبکشت باز محلول غذایی یک بار از محل ریشه عبور می‌کند و دیگر برگشت داده نمیشود. مزیت این روش نسبت به روش بسته کاهش احتمال انتقال بیماری ها به ریشه است اما هزینه در این روش افزایش خواهد داشت. در این روش از مخزن های آبی بزرگ تری استفاده می کنند که بتواند مواد غذایی را تا چند روز در خود نگه دارد.

وزن مناسب پیاز زعفران در گلخانه زعفران هیدروپونیک  (hydroponic)

در یک آزمایش تاثیر سه وزن مختلف پیاز ( 8-6،10-8 و بیشتر از 10 ) در سه تراکم مختلف (50،100،150 پیاز در یک مترمربع) را برای ویژگی‌هایی شامل تعداد گل، وزن گل تازه، وزن گل خشک شده و بازده اقتصادی بررسی کردند.

نتایج نشان داد پیازی که سنگین تر است (بیشتر از ۱۰ گرم ) بیشترین عملکرد را در این سیستم  داشته و با کاهش وزن پیاز همه ویژگی های بررسی شده کاهش پیدا کرده اند.

افزایش عملکرد در تراکم ۱۵۰ پیاز در یک متر مربع معادل ۷.۳۸ کیلوگرم در هکتار محقق مشد و در این تراکم است که تولید زعفران به صورت اقتصادی می باشد. شما می توانید برای خرید پیاز زعفران گلخانه ای  با وزن بالا به فروشگاه دهکده موفقیت مراجعه نمایید.

مهمترین مسائل در کشت گلخانه زعفران هیدروپونیک کنترل دما، نور و محلول غذایی است بنابراین آگاهی و کیفیت تجهیزات کنترل کننده این سه عامل میزان موفقیت شما را تعیین میکند.

مهمترین مسائل در کشت گلخانه هیدروپونیک زعفران کنترل دما و نور و محلول غذایی است.

محلول غذایی مناسب برای کشت گلخانه ی هیدروپونیک زعفران

جدول کود دهی زعفران در کشت هدیروپونیک با مزرعه بسیار متفاوت است. برای تهیه محلول مواد غذایی در کشت گلخانه هیدروپونیک برای گیاهانی مثل زعفران که از پیاز به وجود می‌آیند، داشتن عناصر پر مصرف پتاسیم و فسفر بالا برای عملکرد بهتر بیش از باقی عناصر لازم است. در این روش نیازی به مقادیر بالای نیتروژن نیست و اندازه هر عنصر در محلول غذایی نسبت به شرایط گیاه در هر دوره ی رشدی تعیین و مصرف می شود.

البته برای آماده سازی هر دوره محلول غذایی، محلول بایستی شامل همه مواد ریز مغذی و درشت مغذی ضروری مثل نیترژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، آهن، گوگرد، منیزیم، مس، زینک، بور، کربن و… باشد.

در حالت کلی تمام متغیرها مثل ph و Ec ، عناصر میکرو و ماکرو باید در تعادل با یکدیگر باشند و طبق فرمول تجویز شده محلول غذایی، اندازه گیری شود. تعیین مقدار عناصر برای محلول غذایی وظیفه کسی است که این باره مهارت و تخصص دارد و فرمول محلول را با توجه به نیاز گیاه مشخص می کند.

محلول ها طبق دقت گفته شده توسط متخصص باید رقیق شود مقادیر غذایی باید به صورت دوره ای با Ec متر اندازه گیری شود. Ec یک مقیاس از همه مواد شرکت کننده در محلول است که الکتریسیته را هدایت می کند برای اینکه محلول غذایی کار خود را به خوبی انجام دهد باید شامل تمام عناصر معدنی با دقت مورد نظر باشد.

EC در محلول تغذیه ای زعفران باید ۱.۴ و ph در محلول باید ۵.۵ باشد تا گلدهی تحریک شود. البته این مقادیر باید به همراه اصول محیطی سالن کشت در نظر گرفته شود.

بعضی از افراد کشت کننده زعفران در گلخانه آب کشت ( هیدروپونیک ) خودشان محلول غذایی را تهیه می‌کنند و از نظر متخصصان استفاده نمی کنند، این باعث می شود که پیاز را زمانی که در حال آزمایش برای بهترین ترکیب محلول هستند از دست بدهند.

زعفران نیاز به توجه زیادی ندارد و از گیاهانی است که استفاده زیادی از عناصر ندارد و به خوبی رشد می کند، مهمترین چیزی که باید به آن توجه کنیم دوره ی جوانه زنی و گلدهی است، این ویژگی باعث می شود محلول غذایی به طور خاصی طراحی شود که گلدهی و شکوفه دهی را ارتقا دهد.

می توانید برای تهیه محلول غذایی از مشاوره دهکده استفاده کنید. کارشناسان دهکده موفقیت با توجه به نوع کشت و شرایط سالن از ترکیب بهترین کودها محلول غذایی را آماده می کنند.

دمای مناسب پرورش زعفران هیدروپونیک

دمای مورد نیاز برای کاشت زعفران هیدروپونیک یکی از مسائل مهم در تکنیک هیدروپونیک است که باید توسط تولید کننده تنظیم شود.

محدوده دمایی هوا 60 تا 65 درجه فارنهایت معادل 15 تا 19 درجه سانتیگراد در طول روز باید تامین شود و محدوده دمایی شب از 49 تا 53 درجه فارنهایت معادل 9.5 تا 11 درجه سانتیگراد باید تنظیم شود. این محدوده بهترین دما برای شوک گلدهی بنه زعفران است.

اگر دما از این گرمتر شود گیاه دچار عارضه برگ گل می شود و در دمای خیلی سرد هم گیاه می تواند قطره گل، شبنم و یخ زدگی را تجربه کند. بنابراین دما داخل محیط رشد باید طوری تنظیم شود که گرما و خشکی تابستان را تامین کند تا رشد را افزایش دهد و بعد گذران دوره نمو خواب و تشکیل جام گل شرایط مرطوب و خنک تر برای رشد اندام های هوایی و گلدهی نیز فراهم شود.

 نور مورد نیاز کاشت زعفران هیدروپونیک

14 تا ۱۶ ساعت نور مستقیم در طول روز مدت بهینه نوردهی است که باعث افزایش گلدهی پیاز زعفران در گلخانه هیدروپونیک می شود. بعد از گلدهی طول روز می تواند به ۱۲ تا ۱۴ ساعت کاهش پیدا کند. پس اطمینان حاصل کنید جایی سیستم هیدروپونیک را بر پا می کنید که بیشترین نور در طول روز را داشته باشد. در غیر اینصورت باید از لامپ های LED رشد گیاه و فلورسنت ها برای نوردهی استفاده کنید.

کشت هیدروپونیک زعفران در منزل

توجه کنید که کشت زعفران هیدروپونیک در خانه صرفه اقتصادی ای نداشته و صرفا برای تامین مصرف زعفران خودتان میتوانید ازین سیستم استفاده کنید. اجرای کشت هیدروپونیک زعفران در منزل نیاز به اجزای الکترونیکی و مکانیزه ندارد و با اجزای ساده تری هم امکان راه اندازی این سیستم در منزل وجود دارد.

 موارد مورد نیازی برای راه‌اندازی کشت زعفران هیدروپونیک در منزل:

— از یک دبه مثل دبه ترسی یا یک سطل به عنوان مخزن استفاده کنید.
— لامپ رشد یا لامپ LED و یک لامپ مهتابی نیاز است اگر در خانه یا محلی که این سیستم را اجرا کنید نور وجود داشته باشد نیازی به لامپ نیست.
— طناب یا نایلون
— پیاز زعفران
— سینی کشت
— پمپ هوا
— دبه یا سطلی که برای مخزن در نظر گرفته اید را از آب جوشیده و محلول مواد غذایی پر کنید روی آن سینی کشت را قرار دهید.

سینی را از چند نقطه سوراخ کنید، فیتیله ها ( کار جذب آب و انتقال آن به سینی کشت را انجام می دهند) را روی سوراخ ها قرار دهید.

محیط کشت را در سینی بریزید. محیط کشت بهتر است از موادی چون ورمیکولیت و پرلیت که آب را در خود نگه می دارند باشد.

اگر نور طبیعی دارید که از این مرحله عبور کنید اگر از سیستم روشنایی استفاده می کنید آن را بالای سینی قرار دهید. بدین شکل سیستم هیدروپونیک شما آماده شده است.

در زمان مناسب برای آبیاری پیازهای زعفران را در محیط کشت بکارید، آبیاری زعفران و تغذیه را انجام دهید.

میتوانید برای این منظور از لوله های پولیکا جایگزین لوله های پلی اتیلن استفاده کنید و آنها را سوراخ کرده و مانند محیط کشت درآورید.

مزایای کشت گلخانه ی هیدروپونیک زعفران

1. باعث رشد سریع تر گیاه در حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد می شود. چون مخلوط مواد به طور کامل در اختیار گیاه است گیاه نیازی به صرف انرژی برای جذب مواد ندارد
2. توزیع خوب نور: اشعه نور را به طور مساوی می توان توزیع کرد و از تابش مستقیم جلوگیری کرد
3. بهره وری از انرژی: بهره وری از شرایط محیطی مثل گرما و سرما داخل گلخانه
4. کنترل میکرو اقلیم: ایجاد شرایط پایدار از نظر گرما رطوبت و نور برای گیاه ۵
5. حفاظت در برابر بیماریها و آفات
6. تهویه عالی
7. حفاظت در مقابل باد و باران
8. افزایش تولید
9. تولید در آب و هوای مناسب

معایب کشت زعفران به روش هیدروپونیک

> استفاده از پمپ هوا پمپ آب و سیستم کنترل آب و هوا همه با هم مقدار زیادی برق مصرف میکند که از این نظر ممکن است باعث خارج شدن از صرفه ی اقتصادی شود.
> افزایش هزینه کارگری در کشت هیدروپونیک
> در کشت هیدروپونیک محلول مواد غذایی به شدت مهم است چون کل تغذیه ی گیاه از این محلول است و بی دقتی در آن باعث از بین رفتن کل گیاهان میشود.

توصیه ما اینه که حتما قبل از تصمیم برای کشت مقاله مزایای کشت گلخانه ای زعفران را مطالعه کنید